Geuliskawanti-wanti endah kabina-bina / Geulis bawa ngajadi endah bawa ti kudrat-- sangat cantik tak terlukiskan. Di dinding kelir di sindang siloka-- diibaratkan dengan kiasan Kakoncara kamana-mana, ka jamparing angin-angin-- Sudah sangat terkenal Geletuk batuna, gejebur caina
Jaman baheula aya nini-nini malarat teu kinten-kinten, papakéanana geus butut sarta laip, disampingna ogé, ngan ukur bisa nutupan orat. Kitu deui dahar leueutna salawasna ngan sapoé sakali baé, malah-malah sakapeung mah datang ka potpisan sapoé dua poé henteu manggih-manggih sangu, ngan ukur nginum cai wungkul. Ari buburuh dederep henteu kaduga jeung geus henteu laku, wantu-wantu enggeus kolot kurang tanagana. Jadi kahirupanana taya deui ngan tina ngaroroték baé dina tegal-tegal atawa kebon awi, ari beubeunanganana dipaké nukeuran béas atawa cangkaruk ka tatanggana. Pandéning imahna ngan sempil baé, ditangkodkeun kana pongpok imah baturna, kitu ogé hateupna bilikna geus balocor, wantu-wantu henteu aya pisan, anu daék nulung mangngoméankeun, ku tina henteu boga sanak baraya, sumawona anak incu, éstuning nunggul pinang. Ari éta nini-nini téh sakitu nya kokolotanana henteu pisan nyaho ka gusti Alah, ulahbon ngalampahkeun téa kana paréntahna, jenenganana ogé henteu apal, pangrasana ieu bumi jeung langit téh jadi sorangan baé, euweuh anu midamel. Dina hiji mangsa éta nini-nini geus dua poé henteu manggih-manggih dadaharan, sosoroh nukeuran sangu ka tatanggana taya nu dinya manéhna tuluy ngajentul di imahna bari humandeuar pokna, " Aduh, cilaka teuing diri aing ieu, nya ayeuna paéh langlayeuseun téh ". Sanggeus ngomong kitu téh, tulcel, boga niat rék ngaroroték deui ka tegal, bari sugan manggih dangdaunan atawa bongborosan nu ngeunah dihakan, keur tamba ulah langlayeuseun teuing. Geus kitu bral leumpang ngajugjug ka tegal kaso urut nyundutan, anu deukeut kana talaga, sarta di sabeulahna deui nyandingkeun walungan gedé. Barang datang ka dinya, éta nini-nini téh manggih lauk deleg pirang-pirang, rék pindah tina walungan kana talaga. Sanggeus nepi kana tengah-tengah éta tegal kabeurangan, panon poé geus kacida teuing panasna, jadi deleg kabéh awakna taluhur kukumurna, ku tina seuseut datang ka henteu bisa maju leumpangna. Kusabab éta deleg kabéh pada nyandang susah tanwandé manggih bilahi paéh kasaatan. Di dinya éta nini-nini téh bungah kacida, pikirna geus tangtu manggih untung meunang lauk pirang-pirang boga keur nukeuran sangu. Tapi manéhna héran neuleu aya hiji deleg, anu panggedéna ti sakabéh baturna, jeung deui leumpangna ogé pangheulana, kawas-kawas nu jadi ratuna sarta bisaeun ngomong, pokna, " Samiun Alah kuring neda hujan! Samiun Alah kuring neda hujan! " Kitu baé omongna bari tatanggahan ka luhur. Ari ku nini-nini téh didéngékeun baé saomong-omongna éta deleg téh, hayang nyaho kumaha kajadianana. Barang geus kira-kira satengah jam lilana datang hujan gedé naker wani cileungcangan, ti dinya éta deleg barisaeun deui leumpang tuluy kebat lumakuna, ari nini-nini téh datang ka ngadégdég awakna tina bawaning tiris kahujanan sarta léngoh balikna teu barang bawa. Kacaritakeun éta nininini téh sanggeus datang ka imahna tuluy mikir bari ngomong di jero haténa, " Ih boa lamun aing ogé neda widi ka nu ngaran Alahputriraja tatar Sunda geulis kawanti wanti endah kabina bina ngaranna Dayang Sumbi, tapi hanjakal manehna diasingkeun leuweung alatan nandang panyakit teu cageur cageur, dianggap bisa ngabalukarkeun boborna wibawa jeung komara sang Raja.Dina badriyahsitinu badriyahsitinu 06.05.2014
Maung ngamuk gajah meta - aya kariweuhan. Geulis kawanti-wanti endah kabina-bina / Geulis bawa ngajadi endah bawa ti kudrat - Geulis pisan Di dinding kelir di sindang siloka - di kiasankeun Kakoncara kamana-mana, ka jamparing angin-angin - Geus kacida dipiwanohna Geletuk batuna, gejebur caina -Kacindekan ahir Indung tungkul rahayu, bapa tangkal darajat - Nu jadi kolot kudu pohara di hormatna.. Tunggul di rarung, catang di rumpak - Nyingkirkeun sagala hahalang Inggis ku bisi, rempan ku sugan - Rasa kasieun jeung hariwang Takdir teu bisa dipungkir, qadar teu bisa di singlar - Teu bisa mungkir tina takdir Legok tapak genteng kadek - Loba pangalamanna Urang teundeun di handeuleum sieum, Tunda di hanjuang siang - Teundeuh sing rapih Nete taraje nincak hambalan - ati-ati dina rengkak paripolah Carincing pageuh kancing, saringset pageuh iket - Waspada Kagunturan madu, kaurugan menyan putih - Bungah kacida Katarik ati kagendang asmara - Jatuh cinta Teu unggut kalinduan, teu gedag kaanginan - Teguh pendirian Cunduk waktu nu rahayu, niggang mangsa nu sampurna, niti wanci nu mustari - Tepat pada waktunya Ka cai jadi saleuwi, ka darat jadi salebak - Selalu bersama teu nyaho di alip bingkeng bodo teu bisa maca-maca acan, da teu sakola buluan belut, jangjangan oray pamohalan kajadian sabuni buni anu ngising sanajan dibunian atawa disumputkeun oge ari laku lampah anu goreng mah awal akhir sok kudu kanyahoan bae nyolok mata buncelik nganyenyeri, ngahina atawa ngawiwirang di hareupeunana buruk buruk papan jati ka sobat atawa ka baraya mah sok hayang ngahampura bae lamun aya kasalahan teh teu ngalarung nu burung, teu nyesakeun nu edan ngalajur napsu ka awewe, ka anu halal jeung anu haram oge disaruakeun bae leutik burih euweuh kawani / elehan daek macok embung dipacok daek ngarah kana rejeki atawa pakaya batur, tapi diarah rejekina atawa pakayana ku batur mah embung dagang oncom rancatan emas ari modalna gede kacida, ngan batina anu diarah kacida leutikna caang bulan dadamaran migawe nu kurang mangpaat disakompet daunkeun, dihurun suluh dihijikeun bae, disaruakeun bae, teu dibeda beda deukeut deukeut anak taleus ari imahna mah puguh padeukeut, ngan hanjakal teu nyaho tibareto yen baraya ngadeupaan lincar ngadeukeutan anu keur sidekah atawa kariaan, supaya katenjo ku anu boga imah jeung diajak dahar dihin pinasti, anyar pinanggih baheula ditangtukeunana, ngan kakara ayeuna kalakonanana atawa kapanggihna loba teuing jaksa loba teuing anu pinter nu ngatur jeung mapatahan, balukarna matak bingung nu dipapatahan aya jalan komo meuntas aya lantaran anu diarep arep ti tadina nepi ka maksud urang gancang kalaksanakeun meuli teri meunang japuh = nyair hurang meunang kancra kalawan teu disangka sangka meunang milik, darajat atawa kauntungan anu leuwih gede sereg di panto logor di liang jarum nyingkahan hirup kumbuh jelema loba, sabab loba dosa, loba kasieun jeung kaera, betahna dinu suni nu teu aya jelema taya tangan pangawasa jiga anu dipupul bayu, henteu boga tanaga aya nu dianjing cai aya nu diarep-arep atawa dihéroan. Kecap héro murwakanti jeung séro, ari séro nu disebut anjing cai téa. peureum kadeuleu beunta karasa ngagambarkeun nu kaédanan sok inget baé ka nu dipikabogoh samar polah samar rasa henteu puguh tingkah upamana ku sabab tepung jeung jalma anu dipikacinta tapi kakara disidem dina haté baé, tacan bruk-brak seungit angin-anginan seungit pisan meleber ka mana-mana satungtung deuleu ngagambarkeun anu upluk-aplak lega pisan ciri sabumi cara sadésa masing-masing tempat bogaeun adat séwang-séwangan anu henteu sarua kudu bisa pindah cai pindah tampian kudu bisa nyaluyukeun manéh jeung lingkungan anu anyar dicicingan; henteu terus jeung haté henteu saenyana, ngan ukur omong baé silih jenggut jeung nu gundul ménta tulung ka papada anu sarua butuhna atawa sarua papada henteu boga legok tapak genténg kadék réa pangalaman jeung kanyaho désa maca cara nagara mawa tata ngagambarkeun yén kaayaan jeung adat kabiasaan di désa jeung kota nagara téh béda-béda heureut deuleu pondok léngkah ngagambarkeun sundek kanyaho ku sabab henteu réa babandingan da kurung batok ngabéjaan bulu tuur ngabéjaan jalma nu geus nyahoeun puraga tamba kadengda ngajalankeun paréntah sahayuna, asal ulah disebut henteu nurut kana aturan; digawé asal baé poék mongkléng buta rajin atawa buta radin poék pisan, sasatna henteu témbong curuk-curuk acan ulah leutik haté ulah sieun atawa putus pangharepan kabur pangacian sarua jeung kapupul bayu, leungit tanaga jeung sumanget muncang labuh ka puhu jalma nu saumur-umur ngumbara balik ka tempat asalna atawa tempat lahirna. Bandingkeun jeung kebo mulih pakandangan garo singsat samar polah henteu sabar ku sabab nu didagoan henteu jol baé. Nu sok digambarkeun garo singsat mah awéwé nuturkeun indung suku leumpang sakaparan-paran, ku sabab henteu puguh tujuan dahar soré henteu isuk ngagambarkeun jalma miskin anu henteu bisa dahar dua kali sapoé, biasana digunakeun dina carita atawa dongéng dug hulu pet nyawa digawé henteu ngingetkeun kacapé ku sabab hayang nyiar napakah keur anak pamajikan nu cukup sisit kadal sial tanda wisnu tanda bawa waktu lahir dina badan, biasana henteu daékeun leungit nepi ka kolot nepi ka kaurugan taneuh beureum nepi ka maot. Biasana digunakeun pikeun némbongkeun kainget nu moal laas-laas ka jalma anu geus nulungan atawa nyieun kahadéan teu uyahan henteu nyari atawa kurang ajar. Pikeun nyebut jalma anu kalakuanana atawa omonganana henteu merenah sakecap kadua gobang ngagambarkeun sipat jalma anu gampang ambek. Bandingkeun jeung ambekna sakulit bawang geus euweuh pangabetah geus henteu aya nu matak betah ngaginding sataker tanaga atawa sataker kebek dangdan sangkan ginding pisan, sagala rap dipaké gandrung kapirangrung kaayaan jalma anu kaédanan heurin ku létah rék nyarita kagok atawa sieun. Jalma leutik biasana ngarasaeun heurin ku létah rék nyarita satarabasna ngeunaan kaayaanana ka nu di luhur kawas hayam keur endogan élékésékéng henteu sabar, cilingcingcat ka ditu ka dieu, samar cabak ku lantaran hayang geura tepung atawa hayang geura ngadéngé béja nu ditunggu-tunggu satru kabuyutan musuh tuturunan, atawa musuh gerot tunggal sakocoran masih sakaruhun, masih aya katalian pancakaki sawan geureuh gagal ku lantaran geus diomongkeun ku balaréa, cara nu lila teuing papacangan tapi henteu jadi, disebut sawan geureuh. Sawan téh panyakit nu biasa terap ka budak. jadi lalab rumbah jadi bahan omongan sapopoé. "Teu nyana Engkang téh mung alus saur wungkul, beurat cinta dianggo lalab rumah, horéng ukur semet lambey" luncat mulang jalir tina jangji, omonganana henteu bisa dicekel, da robah-robah saban waktu ngembang kadu olohok bawaning akgét. Kembang kadu téh disebut olohok. asa aing uyah kidul asa aing pangpinterna atawa pangbeungharna, cindekna pangpangna. Uyah kidul cenah kadarna leuwih réa, jadi karasana leuwih asin manan uyah ti laut séjénna ditincak hulu dihina lain lumayan, dihina lak lak dasar/bebeakan mangduakeun nyolowédor, salaki atawa pamajikan neundeun haté atawa ngayakeun hubungan cinta jeung nu séjén kumaha geletuk batuna, kecebur caina kumaha béhna, kumaha kajadianana baé pondok jodo panjang baraya sanajan geus papisah tapi ari duduluran mah ulah pegat kudu terus nganteng saendengna sapu nyéré pegat simpay pileuleuyan, kalimah anu sok diucapkeun waktu rék papisah ku sabab aya nu rék lunta jauh atawa pindah ka tempat séjén. Sok ditambahan paturay patepung deui. Sapu nyéré téh apan disimpay ku pameungkeut, lamun simpayna pegat, pasti nyeréna mancawura ambek nyedek tanaga midek rék ngalawan tapi henteu walakaya julig ati goréng haté, hianat teu kénging disupa dulang, teu kénging dibébénjokeun wawangsalan nu ngagambarkeun kasono nu henteu bisa disisilihan ku naon baé. Supa dulang = kéjo, sangu. Kecap kéjo murwakanti jeung bébénjo kajeun kendor dapon ngagémbol papatah nu nitah sabar, ulah gurung gusuh, dapon hasilna mucekil dedeg sampé rupa hadé ngagambarkeun dedeg pangadeg budak ngora lalaki anu pikaresepeun nu nénjo, pangpangna awéwe ngalambang sari awéwe atawa lalaki nu geus boga salaki atawa pamajikan nu ngalakukeun hubungan séks jeung nu lain muhrim; jinah dikojayan ditulungan tina karurubed jelema andar-andar jalma anu henteu puguh asal-usul jeung padumukanana, galandangan nyiduh ka langit méré naséhat ka saluhureun nu leuwih terang jeung leuwih réa pangalamanana ngahudang timburu nimbulkeun kacuriga. Timburu di dieu lain dina hubungan antara lalaki jeung awéwé anu katalian ku katresna. ka bau-bau sungut omongan anu moal didéngé, moal dipaliré, jadi taya gunana garo-garo teu ateul gagaro lain ku lantaran ateul, tapi ku sabab bingung pilakueun, biasana anu digarona téh tukangeun ceuli kurang saeundan rada gélo, kurang jejeg, otak miring. Saeundan téh sapocong, nyaéta satengah geugeus. Baheula paré dibeungkeut jadi pocongan tuluy dua pocong dihijikeun jadi geugeus atawa gédéng. kawas kapuk kaibunan ngagambarkeun nu kalenger atawa kapupul bayu ilang tanaga, leuleus lungsé henteu tangan aya pangawasa asa runtag bumi alam asa lebur kiamat / kawas rek kiamat taya dunya kinasihan henteu ngorétkeun naon baé. "Geus asa ka anak sorangan bae, taya dunya kinasihan, naon baé gé moal dikorétkeun." randa béngsrat randa anu waktu pipisahan jeung salakina masih kénéh parawan da henteu kungsi ngayakeun hubungan badan ku sabab pista atawa élik pohara dagdag-dédégna ngagambarkeun jalma anu enyaan hayang ngaladénan sangkan nyugemakeun nu diladénanana lébér wawanén gedé kawani, henteu boga kasieun teu rék gedag bulu salambar henteu ngarasa sieun saeutik-eutik acan sarta moal mundur, rék terus ngalawan. kawas sisaru jadi jalma anu ngadadak kalaluar ti imahna riab ka mana-mana murang-maring ambek-ambekan ka saha baé nu aya di deukeut manéhna teu boga pikir rangkepan bolostrong, sahinasna, nyarita atawa ngalakukeun hiji hal henteu nimbang-nimbang piakibateunana ngadék sacékna, nilas saplasna jalma jujur nu tara pura-pura boh nyarita boh ngalakukeun naon baé, duméh aya nu dipindingan atawa dirasiahkeun ditéték nepi ka bubuk leutikna diterangkeun kalawan écés sagala rupana, henteu aya anu disumput salindungkeun neukteuk méré mari anggeus atawa neukteuk mawa anggeus ngajak mutuskeun hubungan, embung papanjangan murah congcot hambur bacot béréhan dina barangbéré tapi gampang nyarékan jeung sok tara eureun ku sakeudeung ari nyarékan téh nganyar-nganyari robah adat, nyieun kalakuan anu tara-tara ti sasari, biasana jadi goréng da nimbulkeun masalah tambuh laku laku nu taya gunana, upamana indit rék nagih ka tempat anu jauh, ari hég jalmana keur euweuh di tempat, jadi nyamos. murag bulu bitis landian jang jalma anu tara betah di imah lungguh tutut jalmaanu katingalina cicingeun tara ka lawan jenis tapi kabogohna aya dimamana ngarah pati rék maéhan, rék ngala patina. pahatu lalis biasana budak anu geus henteu indung henteu bapa, nunggelis, hirup nyorangan henteu aya tempat nyalindung. sada gelap salésér sora guludug anu ruruntuyan anu matak kagét jeung sieun, biasana dilarapkeun ka jalma anu ngarasaeun kagét ku lantaran ngadéngé omongan anu henteu disangka pisan tur matak wirang malah ngabahayakeun ka dirina. seuri maur seuri bari semu nyeri jeung éra, seuri kapaksa. sisit kadal goréng milik, sakapeung disebut goréng sisit. Jigana keur urang Sunda mah sisit téh nangtukeun kadar. teu aya nu dikilungan teu aya anu disumputkeun, sagala rupana dicaritakeun sajalantrahna. hayang ngarebut payung hayang ngarebut kalungguhan atawa kapangkatan sabab di "jaman normal" mah, gegedén téh sok dipaparin payung luyu jeung pangkatna. lébér wawanén pinuh ku kawani, henteu aya kasieun, ludeungan. leungiteun tapak leungiteun susudan. Nu ngudag leungiteun buronanana. matak muringkak atawa muriding bulu punduk matak sieun, matak keueung, sabab lamun ngarasa sieun bulu punduk sok harudang. meungpeun carang api-api henteu nyaho, sanajan saenyana mah terang. Cara anu meungpeun tapi ramona dicarangkeun, jadi bisa nangénan nanaon anu saenyana kajadian. Meungpeun téh nutupan beungeut ku dua dampal leungeun anu dibébérkeun nepi ka téténjoan kahalangan. miceun salasah miceun tapak salah hartina tapak suku sangkan anu ngudag salah ngajugjug. Nu maling miceun salasah ku jalan neundeun barang beunang malingna di imah atawa pakarangan batur sangkan nu boga éta imah atawa pakarangan anu disangka malingna teu nyaho di alip bingkeng bodo teu bisa maca-maca acan, da teu sakola buluan belut, jangjangan oray pamohalan kajadian sabuni buni anu ngising sanajan dibunian atawa disumputkeun oge ari laku lampah anu goreng mah awal akhir sok kudu kanyahoan bae nyolok mata buncelik nganyenyeri, ngahina atawa ngawiwirang di hareupeunana buruk buruk papan jati ka sobat atawa ka baraya mah sok hayang ngahampura bae lamun aya kasalahan teh teu ngalarung nu burung, teu nyesakeun nu edan ngalajur napsu ka awewe, ka anu halal jeung anu haram oge disaruakeun bae leutik burih euweuh kawani / elehan daek macok embung dipacok daek ngarah kana rejeki atawa pakaya batur, tapi diarah rejekina atawa pakayana ku batur mah embung dagang oncom rancatan emas ari modalna gede kacida, ngan batina anu diarah kacida leutikna caang bulan dadamaran migawe nu kurang mangpaat disakompet daunkeun, dihurun suluh dihijikeun bae, disaruakeun bae, teu dibeda beda deukeut deukeut anak taleus ari imahna mah puguh padeukeut, ngan hanjakal teu nyaho tibareto yen baraya ngadeupaan lincar ngadeukeutan anu keur sidekah atawa kariaan, supaya katenjo ku anu boga imah jeung diajak dahar dihin pinasti, anyar pinanggih baheula ditangtukeunana, ngan kakara ayeuna kalakonanana atawa kapanggihna loba teuing jaksa loba teuing anu pinter nu ngatur jeung mapatahan, balukarna matak bingung nu dipapatahan aya jalan komo meuntas aya lantaran anu diarep arep ti tadina nepi ka maksud urang gancang kalaksanakeun meuli teri meunang japuh = nyair hurang meunang kancra kalawan teu disangka sangka meunang milik, darajat atawa kauntungan anu leuwih gede sereg di panto logor di liang jarum nyingkahan hirup kumbuh jelema loba, sabab loba dosa, loba kasieun jeung kaera, betahna dinu suni nu teu aya jelema*WilujengEnjing!!! Sampurasun "Geulis kawanti-wanti endah kabina-bina Geulis bawa ngajadi endah bawa ti kudrat" #kemisnyunda #janghmojangbogor #tongisinnyariossunda
Sakiduleun kota Sukabumi aya hiji tempat anu rada kajojo ku jalma – jalma anu resep pelesiran. Eta tempat teh ngarana nyaeta SURADE. Reana jalma nu datang ka eta tempat ku sabab genah tur seger hawana, katambah aya hiji tempat pikeun pelesiran nyaeta Ujung Genteng. Kumaha asal muasal ngaran eta tempat teh. Kieu geura ceuk sakaol carita baheula aya hiji sepuh anu luhung ku elmu, jembar ku pangabisa, sugih ku pangarti, saciduh metuh saucap nyata. Eta sepuh teh wastana EYANG MAS ARYA SANTRI DALEM anu katelah namah EYANG CIGANGSA. Eyang Cigangsa kagungan saderek istri anu wastana NYI MAS SURADEWI. Anjeuna kacida nyaah tur deudeuhna sabab kana sagal piwuruk teu wurung diturut, hirup teu lepas tina aturan, itungan jeung ugeran. Ari pangawakan Nyi Mas Suradewi, geulis kawanti – wanti, endah kabina – bina, estu geulis bawa ti ajali endah bawa ti kudratna. Keuna kana babasaan Rambut galing muntang Taar teja mantrangan Halis ngajeler paeh Soca cureuleuk seukeut Pangambung kuwung – kuwungan Damis kadu sapasi Waos gula gumantung Taktak taraju emas Panangan beuntik ngagondewa Ramo racut mucuk eurih Angkeng lengkeh lir papanting Bitis jaksi sajantung Pakulitan hejo carulang Mun seung leumpang lir macan teunangan. Kitu kaayaan Nyi Mas Suradewi. Sok sanajan can rimbitan, Nyi Mas Suradewi geus bubuara di hiji tempat anu teu pati jauh ti lembur cigangsa. Kabungkus ku pasipatanan, di eta lembur anjeuna di angkat jadi pamingpin. Dina ngaheuyeuk dayeuh ngolah nagara estuning pikayungyunen teu cueut kanu hideung teu ponteng kanu koneng estuning adil, jujur tur bijaksana. Atuh kaayan eta lembur jadi subur makmur gemah ripah repeh rapih. Dina keur meujeuhna hejo lembok raweuy beuweungeun reumbay alaeun, sepi paling towong rampog taya begal ngalalana, Nyi Mas Suradewi ngumpulkeun para abdi katut rahayatna. Anu maksud jeung tujuanana anjeuna seja nitipkeun kakawasaan keur sawatara heula. Sabab anjeuna bade nyumponan pangangkir nu jadi dulurna nyaeta Eyang Santri Dalen di cigangsa. Saur Nyi Mas Suradewi “Para abdi katut rahayat sakabeh ngahaja ku kaula dikumpulkeun anu maksud jeung tujuanana, kaula seja nitipkeun kakawasaan keur sawatara heula, sabab kaula bade nyumponan pangangkir nu jadi saderek nya eta Eyang Santri Dalem di cigangsa. Kade salila ditinggalkeun sing carincing pageuh kancing, sing saringset pageuh iket, bisi aya hiji hal nu teu di piharep.” Harita keneh anjeuna miang ninggalkeun ta lembur. Takdir teu beunang di pungkir. Kadar teu beunang di singlar, di satengahing perjalanan waktu keur meuntas di walungan Cigangsa anjeuna palid kabawa caah nepi kahanteuna jasadna dipulasara di eta lembur anu teu pati jauh ti cigangsa. Waktu ker ngadenge yen anu jadi pamingpina geu taya dikieuna, sakabeh rahayatna ngumpul bari sedih kingkin sarta leuleus tur lungse, lir kapuk ka ibunan lir kapas kahujanan. Dina keur kaayaan kitu, datang Eyang Cigangsa ka eta lembur anjeuna biantara. Saur Eyang Cigangsa “Para abdi katu rahayat pangeusi ieu lembur, ngahaja ku Eyang dikumpulkeun, anu lain waktu anu maksud jeung tujuanana, pamingpin aranjeun geus taya dikieuna, urang ngaranan we ieu tempat teh SURADE. Nyaeta itung – itung pangeling – ngeling ngalap ngaran hiji pamingpin anu adil, jujur tur wijaksana. Para abdi katut rahayat pangeusi eta lembur nyatujuan kana kaputusan eyang Cigangsa. Tah ti harita ngaran eta tempat teh katelahna SURADE, nyaeta keur pangeling – ngeling ka hiji pamingpin anu adil, jujur tur wijaksana. sumber Dinas PdanK Surade – Kabupaten Sukabum SASAKALA KOTA SURADE versi Bahasa Sunda Sakiduleun kota Sukabumi aya hiji tempat anu rada kajojo ku jalma – jalma anu resep pelesiran. Eta tempat teh ngarana nyaeta SURADE. Reana jalma nu datang ka eta tempat ku sabab genah tur seger hawana, katambah aya hiji tempat pikeun pelesiran nyaeta Ujung Genteng. Kumaha asal muasal ngaran eta tempat teh. Kieu geura ceuk sakaol carita baheula aya hiji sepuh anu luhung ku elmu, jembar ku pangabisa, sugih ku pangarti, saciduh metuh saucap nyata. Eta sepuh teh wastana EYANG MAS ARYA SANTRI DALEM anu katelah namah EYANG CIGANGSA. Eyang Cigangsa kagungan saderek istri anu wastana NYI MAS SURADEWI. Anjeuna kacida nyaah tur deudeuhna sabab kana sagal piwuruk teu wurung diturut, hirup teu lepas tina aturan, itungan jeung ugeran. Ari pangawakan Nyi Mas Suradewi, geulis kawanti – wanti, endah kabina – bina, estu geulis bawa ti ajali endah bawa ti kudratna. Keuna kana babasaan Rambut galing muntang Taar teja mantrangan Halis ngajeler paeh Soca cureuleuk seukeut Pangambung kuwung – kuwungan Damis kadu sapasi Waos gula gumantung Taktak taraju emas Panangan beuntik ngagondewa Ramo racut mucuk eurih Angkeng lengkeh lir papanting Bitis jaksi sajantung Pakulitan hejo carulang Mun seung leumpang lir macan teunangan. Kitu kaayaan Nyi Mas Suradewi. Sok sanajan can rimbitan, Nyi Mas Suradewi geus bubuara di hiji tempat anu teu pati jauh ti lembur cigangsa. Kabungkus ku pasipatanan, di eta lembur anjeuna di angkat jadi pamingpin. Dina ngaheuyeuk dayeuh ngolah nagara estuning pikayungyunen teu cueut kanu hideung teu ponteng kanu koneng estuning adil, jujur tur bijaksana. Atuh kaayan eta lembur jadi subur makmur gemah ripah repeh rapih. Dina keur meujeuhna hejo lembok raweuy beuweungeun reumbay alaeun, sepi paling towong rampog taya begal ngalalana, Nyi Mas Suradewi ngumpulkeun para abdi katut rahayatna. Anu maksud jeung tujuanana anjeuna seja nitipkeun kakawasaan keur sawatara heula. Sabab anjeuna bade nyumponan pangangkir nu jadi dulurna nyaeta Eyang Santri Dalen di cigangsa. Saur Nyi Mas Suradewi “Para abdi katut rahayat sakabeh ngahaja ku kaula dikumpulkeun anu maksud jeung tujuanana, kaula seja nitipkeun kakawasaan keur sawatara heula, sabab kaula bade nyumponan pangangkir nu jadi saderek nya eta Eyang Santri Dalem di cigangsa. Kade salila ditinggalkeun sing carincing pageuh kancing, sing saringset pageuh iket, bisi aya hiji hal nu teu di piharep.” Harita keneh anjeuna miang ninggalkeun ta lembur. Takdir teu beunang di pungkir. Kadar teu beunang di singlar, di satengahing perjalanan waktu keur meuntas di walungan Cigangsa anjeuna palid kabawa caah nepi kahanteuna jasadna dipulasara di eta lembur anu teu pati jauh ti cigangsa. Waktu ker ngadenge yen anu jadi pamingpina geu taya dikieuna, sakabeh rahayatna ngumpul bari sedih kingkin sarta leuleus tur lungse, lir kapuk ka ibunan lir kapas kahujanan. Dina keur kaayaan kitu, datang Eyang Cigangsa ka eta lembur anjeuna biantara. Saur Eyang Cigangsa “Para abdi katu rahayat pangeusi ieu lembur, ngahaja ku Eyang dikumpulkeun, anu lain waktu anu maksud jeung tujuanana, pamingpin aranjeun geus taya dikieuna, urang ngaranan we ieu tempat teh SURADE. Nyaeta itung – itung pangeling – ngeling ngalap ngaran hiji pamingpin anu adil, jujur tur wijaksana. Para abdi katut rahayat pangeusi eta lembur nyatujuan kana kaputusan eyang Cigangsa. Tah ti harita ngaran eta tempat teh katelahna SURADE, nyaeta keur pangeling – ngeling ka hiji pamingpin anu adil, jujur tur wijaksana. sumber Dinas Pendidikan dan Kebudayaan Kecamatan Surade – Kabupaten SukabumiSalah satu sastra dalam bahasa Sunda ada yang dinamakan Siloka. Pengertian dari Siloka Sunda itu adalah ungkapan kalimat atau pepatah dengan tutur kata yang dirangkai indah dengan makna yang luas. Pada asalnya siloka itu disampaikan agar pesan tidak langsung difahami masyarakat awam khususnya para penjajah di Nusantara pada waktu dulu. Pelestarian budaya Sunda di Indonesia dapat diupayakan dengan cara menyampaikan pepatah kolot baheula dengan bahasa Siloka pada upacara penting seperti pernikahan, perpisahan, atau dalam acara paturay tineung, tepang sono, bahan dakwah sunda, sungkeman, pengantar nasihat pengantin, dan lain sebagainya. Selain pesan dengan bahasa Siloka Sunda ada juga rangkaian kata sunda renungan, pribahasa atau paribasa sunda kebahasaan, dan juga puisi atau sajak pesan basa siloka Sunda yang langka jarang diucapkan. Bahasa Siloka kaya akan makna dan mendalam dari segi arti dan filosofi kehidupan tatar Sunda Kota Priangan. Berikut contoh kumpulan 30+ kalimat Siloka Sunda terlengkap untuk dapat kita fahami arti dan kandungan isi di dalamnya Eling-eling mangka eling Rumingkang di bumi alam Darma wawayangan bae Raga taya pangawasa artinya Sadar- sadar harus sadar Hidup di alam dunia Hanya berdarma menjadi wayang saja Badan tidak punya kuasa Nyucruk galur ti Karuhun Nutur lacak para Wali Nu nyambuang ka balarea Titinggal ti Nini Aki Ngawaris kabudayaan Seni Sunda sawer asih artinya Mengikuti alur dari Leluhur Mengikuti jejak para Wali Yang bermanfaat untuk masyarakat luas Peninggalan dari Nenek dan Kakek Mewarisi Kebudayaan Seni Sunda memberi kasih Seni Sunda pikeun suluk Gambaran siloka diri Hirup ulah rek ka jongjonan Mawa diri sing taliti Satincak make pikiran Pikiran ieu pepeling artinya Seni Sunda menjadi suluk Gambaran Cerminan Diri Hidup jangan sampai terlena Membawa diri harus teliti Selangkah pakai pikiran Pikirkan ini pepatah Pepeling Jalan Pituduh Nuduh keun diri cing lirih Hahalang lugay disingray Mun hayang salamet diri Di dunya ukur ngumbara Peupeujeuh cing repeh rapih artinya Pepatah menjadi jalan petunjuk Menunjukan diri agar mawas diri Penghalang hilang dibuka Apabila ingin diri selamat Di dunia hanya mengembara Nasihat agar aman dan tentram Repeh rapih nu salembur Kacai jadi saleuwi Kadarat jadi salogak Pageuh pakuat pakait Ulah ingkah balilahan Ancrubna ngajadi hiji artinya Aman dan tentram yang seasal Ke air menjadi se-parung Ke darat menjadi se-lobang Kuat tali ikatan Jangan lupa diri Akhirnya menjadi satu Ngahiji ngajadi dulur Sadaya mahlukna Gusti Hubungan sabilulungan Keudalkeun katineung ati Ka Ibu sareng ka Rama Neneda ka Maha Suci artinya Menyatu menjadi saudara Semuanya mahluk Tuhan Hubungan Gotongroyong Tunjukan rasa sayang dari hati Ke Ibu dan ke Ayah Memohon kepada Yang Maha Suci Neda agung cukup lumur Neda jembar pangaksami Bilih aya kalepatan Seueur pisan ka kirangan Amin ya robbal alamin Muga Gusti nangtayungan artinya Mohon kelapangan dan keagungan hati Mohon kejembaran pandangan Apabila ada kesalahan Banyak sekali kekurangan Amiiin ya robbal alamin Semoga Tuhan Memberkati Kumpulan contoh Siloka bahasa Sunda singkat dengan makna arti luas Arti Maung ngamuk Gajah meta = Ada kerusuhan atau kekacauan Arti Geulis kawanti-wanti endah kabina-bina, Geulis bawa ngajadi endah bawa ti kudrat = sangat cantik tak terlukiskan Arti Di dinding kelir di sindang siloka = diibaratkan dengan kiasan Arti Kakoncara kamana-mana, ka jamparing angin-angin = Sudah sangat terkenal kemana-mana Arti Geletuk batuna, gejebur caina = Keputusan akhir Arti Indung tungkul rahayu, bapa tangkal darajat = Orangtua harus dihormati Arti Tunggul di parud, catang di rumpak = Menyingkirkan semua rintangan Arti Inggis ku bisi, rempan ku sugan = Khawatir yang berlebihan Arti Takdir teu bisa dipungkir, qadar teu bisa di singlar = Tidak bisa menghindari nasib/takdir Arti Legok tapak genteng kadek = Banyak pengalaman Arti Urang teundeun di handeuleum sieum, Tunda di hanjuang siang = simpan dengan rapi Arti Nete taraje nincak hambalan = hati-hati dalam bersikap Arti Carincing pageuh kancing, saringset pageuh iket = Waspada Arti Kagunturan madu, kaurugan menyan putih = Bahagia sekali Arti Katarik ati kagendang asmara = Jatuh cinta Arti Teu unggut kalinduan, teu gedag kaanginan = Teguh pendirian Arti Cunduk waktu nu rahayu, niggang mangsa nu sampurna, niti wanci nu mustari = Tepat pada waktunya Arti Ka cai jadi saleuwi, ka darat jadi salebak = Selalu bersama Arti Ngeduk cikur kedah mihatur nyokel jahe kedah micarek = Kalau membawa sesuatu harus punya izin dari yang punya Arti Sacangreud pageuh sagolek pangkek = Konsisten Arti Kalakuan lunca linci luncat mulang udar tina tali gadang, omat kalakuan lali tina purwadaksina`= Harus mengikuti aturan yang ada Arti Nyaur kudu diukur nyabda kudu di unggang`= Bercerita harus pas,bermakna Arti Kalakuan ngaliarkeun taleus ateul = Menyebarkan isu atau fitnah Arti Bengkung ngariung bongok ngaronyok = Harus saling bantu menghadapi kesulitan Arti Bobot pangayun timbang taraju = Tindakan harus penuh pertimbangan Arti Séjén palid ku cikiih séjén datang ku cileuncang = Harus ada tujuan yang pasti sebelum melangkah Arti Kudu nepi memeh indit = Harus di pikirkan dulu sebelum mengambil tindakan Arti Taraje nangeuh dulang pinande = Tugas harus di kerjakan karena baik dan benar Arti Kalakuan pagiri- giri calik, pagirang- girang tampian = Berebut kekuasaan Arti Kalakuan ngukur baju sasereg awak = Hanya melihat dari ego sendiri Arti Kalakuan nyaliksik ku buuk leutik = Memperalat yang lemah Arti Kalakuan keok memeh dipacok = Mundur sebelum berhadapan Arti Kudu bisa kabula kabale = Harus bisa menyesuaikan diri Arti Kudu paheuyeuk- heuyeuk leungeun paantay-antay leungeun = Gotong royong Arti Kalakuan taluk pedah laér tong hoream pedah anggang laér kudu dijugjug anggang kudu diteang = Maju terus mundur Arti Ka cai jadi saleuwi kadarat jadi salogak = Kompak Sakitu nu kapihatur mipit amit ngala menta, nete taraje nincak hambalan, nungtik lari mapay bukit, nyukcruk walungan mapay wahangan, ipis lapis kandel tapel. Demikian beberapa kumpulan Siloka Bahasa Sunda yang dapat kami rangkum beserta artinya dan makna yang terkandung dibalik kata-kata sunda itu. Bila kesulitan bisa menggunakan kamus sunda untuk menelaah arti harfiah kata-kata tersebut.
Sunda Aya hiji putri raja di tatar Sunda nu geulis kawanti-wanti e - Indonesia: Ada seorang putri raja di Tatarstan yang cukup pemberani dan